معمای هوشی
در یک اتاق تاریک 3 (سه) کلاه قرمز و 2 (دو) کلاه آبی قرار داده ایم. 2 (دو) نفر بینا و 1 (یک) نفر نابینا وارد اتاق می شوند و هر کدام یک کلاه را بر سر می گذارند و از اتاق خارج می شوند. چون اتاق تاریک بوده است دو نفر بینا نیز مانند فرد نابینا قادر به تشخیص رنگ کلاه خود نیستند. بیرون از اتاق هر یک فقط به کلاه دیگران نگاه می کنند و درباره رنگ کلاه روی سر خودشان قضاوت می کنند ...
بینای اول: من نمی دانم که کلاهم چه رنگی است.
بینای دوم: من هم نمی دانم که کلاهم چه رنگی است.
نابینا: من می دانم که کلاهم چه رنگی است !!
سوال: چطور دو نفر بینا نتوانستند رنگ کلاه روی سر خود را تشخیص دهند ولی فرد نابینا متوجه رنگ کلاه خود شد؟!
جالب است که بدانید این سوال (با صورتی مشابه) در کتاب منطق شهید مطهری هم آمده است!
جواب معما :
می خواهیم ثابت کنیم که نفر نابینا حتما دارای کلاه قرمز است (با توجه به سخنان نفر اول و دوم )
اگر کلاه نفر نابینا آبی باشد آن وقت اگر کلاه نفر دوم آبی می بود که اولی رنگ کلاه خود را می فهمید(۲ کلاه آبی بیشتر نداریم) .
اگر رنگ کلاه نفر دوم آبی نمی بود نفر دوم می دید که رنگ کلاه نابینا آبی است پس نتیجه می گرفت که رنگ کلاه خودش نمی تواند ابی باشد (زیرا در این صورت نفر اول رنگ کلاهش را می فهمیده) که در هر ۲ صورت با گفته های ما تناقض دارد پس رنگ کلاه نابینا قرمز است ! (او به همین ترتیب استدلال کرده است)
